lorne bay — lorne bay
100 yo — 100 cm
Awatar użytkownika
about
Oh won't you come with me where the ocean meets the sky
And as the clouds roll by we'll sing the song of the sea
Kultura i sztuka
wszystko o dorobku kulturowym Australijczyków
Kultura Australii to mieszanka kultury zachodniej, wywodzącej się z Wielkiej Brytanii, a także wpływu unikalnej geografii Australii, wkładu kulturowego Aborygenów oraz mieszkańców wysp Cieśniny Torresa. Dowody na znaczące dziedzictwo anglo-celtyckie obejmują dominację języka angielskiego, istnienie demokratycznego systemu rządów czerpiącego z brytyjskich tradycji, parlamentaryzm i monarchię konstytucyjną, amerykańskie tradycje konstytucjonalistyczne i federalistyczne, chrześcijaństwo jako religię dominującą oraz popularność sportów wywodzących się z Wysp Brytyjskich.
Wpływ tradycji aborygenów
Najstarsze zachowane tradycje kulturowe Australii — i jedne z najstarszych zachowanych tradycji kulturowych na ziemi — to tradycje aborygeńskich ludów australijskich i wyspiarzy z Cieśniny Torresa. Konflikt i pojednanie między rdzennymi i nierdzennymi Australijczykami było źródłem wielu dzieł sztuki i literatury w Australii, a starożytne aborygeńskie style artystyczne i kultowe wynalazki, takie jak bumerang, didgeridoo i rdzenna muzyka australijska, stały się symbolami współczesnej Australii.
Więcej informacji na ten temat znajdziecie w osobnym poradniku.
Buszrangerzy
Przybycie pierwszych brytyjskich osadników na tereny dzisiejszego Sydney wprowadziło cywilizację zachodnią na kontynent australijski. Chociaż Sydney było początkowo wykorzystywane przez Brytyjczyków jako miejsce wygnania więźniów, przybycie Brytyjczyków położyło podwaliny pod demokratyczne instytucje i rządy prawa w Australii oraz wprowadziło długie tradycje angielskiej literatury, zachodniej sztuki i muzyki oraz poglądy religijne na nowy kontynent. Jednocześnie ciekawe historie buszrangerów (przestępców zbiegłych z kolonii karnych, którzy chronili się przed ścigającymi ich władzami w buszu) takich jak Ned Kelly - syn irlandzkiego złodzieja skazanego na banicję do australijskiej kolonii karnej - przetrwały w australijskiej muzyce, kinie i literaturze. O samym Kellym napisano szereg książek i nakręcono kilka filmów.
Tożsamość narodowa
Charakterystyczne formy australijskiej sztuki, muzyki, języka i literatury rozwinęły się dzięki ruchom takim jak szkoła malarzy w Heidelbergu oraz twórczości pisarzy, takich jak Henry Lawson, Dorothea Mackellar i Banjo Paterson, których poezja i proza ​​w dużym stopniu przyczyniły się do promowania australijskiego poczucia tożsamości narodowej.
Konflikty zbrojne
Wojny światowe głęboko zmieniły poczucie tożsamości Australii. Kraj walczył po stronie Wielkiej Brytanii od początku I i II wojny światowej, a podczas drugiego konfliktu został zaatakowany przez Cesarstwo Japonii. Wojny te głęboko wpłynęły na poczucie obywatelstwa Australii i dumną legendę wojskową rozwiniętą wokół ducha australijskich żołnierzy. II wojna światowa przyniosła również reorientację z Wielkiej Brytanii do Stanów Zjednoczonych jako głównego sojusznika kraju. Po drugiej wojnie 6,5 miliona migrantów z 200 krajów przyniosło ogromną nową różnorodność. Z biegiem czasu różnorodne praktyki żywieniowe, styl życia i kulturowe imigrantów zostały wchłonięte przez główny nurt kultury australijskiej.
Globalna wioska
Główny nurt australijski ogólnie przyjął zwyczaje anglo-celtycko-zachodnie. Jednak ten opis staje się coraz mniej istotny dla zobrazowania składu społecznego współczesnego społeczeństwa, ponieważ wiele australijskich gospodarstw domowych ma tożsamość wielokulturową. Hawajski sport surfing został zaadoptowany w Australii, gdzie kultura plażowa kwitła już na początku XX wieku. Amerykańska popkultura i kino zostały przyjęte w XX wieku, a muzyka country, a później rock and roll ogarnęła Australię, wspomagane przez nową technologię - telewizję i mnóstwo amerykańskich treści. Współczesna Australia jest również kulturą, na którą głęboki wpływ mają globalne ruchy znaczeniowe i komunikacyjne, w tym kultura reklamowa. Globalne korporacje od Holdena po Exxona próbowały skojarzyć swoją markę z australijską tożsamością kulturową. Proces ten nasilał się od lat 70. XX wieku. Według Paula Jamesa ten świadomie tworzony splot obrazu wielonarodowej kultury z aspektami narodowej mitologii Australii sam w sobie przez ostatnią dekadę przyczynił się do utrzymania i ewolucji tych wątków narodowych.

Podczas gdy wcześniej większość imigrantów pochodziła z Europy, obecnie wielu ludzi przybywa z Azji, Afryki i obu Ameryk. Według spisu z 2016 r. około 26% mieszkańców Australii urodziło się za granicą, a 49% miało co najmniej jednego rodzica urodzonego za granicą. Większość Australijczyków akceptuje wielokulturowość i wierzy, że jest to przyszłość kraju. Australijczycy w dużej mierze przyjęli różnorodność kulturową, jaką niosą ze sobą imigranci, a kraj stale czerpie z tych wpływów, aby budować swój własny, rozwijający się charakter narodowy. Coraz częściej tożsamość dwukulturowa jest postrzegana jako atut, który należy cenić i z którego należy być dumnym w społeczeństwie australijskim. Zwłaszcza młodsze pokolenie staje się coraz bardziej świadome kulturowo, a wielu postrzega zagraniczne doświadczenia jako rytuał przejścia do dojrzałości. Co więcej, podróże po świecie są obecnie popularną aspiracją w umysłach większości poszukujących bardziej międzynarodowej ekspozycji.
twórcza foka
lorne bay
brak multikont
lorne bay — lorne bay
100 yo — 100 cm
Awatar użytkownika
about
Oh won't you come with me where the ocean meets the sky
And as the clouds roll by we'll sing the song of the sea
Sztuki plastyczne
Sztuka ludności białej opiera się na wzorach europejskich, głównie angielskich, współcześnie przede wszystkim amerykańskich. Najwcześniej zaczęło rozwijać się malarstwo. W XIX w. ukształtowała się miejscowa szkoła malarstwa pejzażowego i rodzajowego, łącząca cechy realizmu i impresjonizmu. W kolejnych stuleciach do głosu dochodziły wyraźne wpływy postimpresjonizmu, surrealizmu i abstrakcjonizmu, którym towarzyszy nurt realistyczny.
Twórczość Aborygenów przez dziesięciolecia była spychana do szufladki sztuki prymitywnej. Dziś dzieła malarzy Pintupi z Papunyi uznaje się za najważniejsze osiągnięcie sztuki współczesnej w Australii. Wpisując się w estetyczne trendy i artystyczne polemiki, sztuka ta pozostaje ważnym głosem politycznym, także w konkretnych sporach o prawo do ziemi.
Sztuka tubylcza
Najstarszym świadectwem malarstwa naskalnego w Australii jest rysunek węglem drzewnym na niewielkim fragmencie skały znalezionym podczas wykopalisk w schronisku skalnym Narwala Gabarnmang w południowo-zachodniej krainie Arnhem na Terytorium Północnym. Wielką sławą cieszą się również figury Maliwawa. Przedstawiają relacje między ludźmi i zwierzętami. Innym przykładem sztuki tubylczej są aranżacje składające się z kamieni ułożonych we wzór rozciągający się na kilka lub kilkadziesiąt metrów. Szczególnie dobre przykłady znajdują się w stanie Wiktoria. Układ kamieni w Wurdi Youang składa się z około 100 kamieni ułożonych w owalny kształt jajka o średnicy około 50 metrów. Może mieć związek z rytuałami inicjacyjnymi. Sugerowano również, że miejsce to mogło być wykorzystywane do celów astronomicznych. Istotną częścią kultury Aborygenów były również rzeźby w drewnie. Głównym ich przeznaczeniem była pomoc w opowiedzeniu ich historii o Śnieniu i przekazaniu wiedzy ich grupy oraz podstawowych informacji o ich kraju i zwyczajach. Były również używane podczas ceremonii, a także sprzedawane Europejczykom za rozmaite towary, podobnie jak wisiorki z muszli, które uważano za cenne. Wiele znaczących kulturowo miejsc malowideł naskalnych Aborygenów zostało stopniowo zbezczeszczonych i zniszczonych przez wkroczenie wczesnych osadników i współczesnych gości. Wiele miejsc należących obecnie do parków narodowych musi być ściśle monitorowanych przez leśniczych lub na stałe zamkniętych dla zwiedzających.
Wpływy europejskie
Wczesna sztuka zachodnia w Australii jest często opisywana jako stopniowe przejście od europejskiego poczucia światła do australijskiego. Oświetlenie w Australii różni się znacznie od oświetlenia w Europie, a wczesne próby krajobrazów próbowały to odzwierciedlić. Do przełomu XIX i XX wieku wszystkie rysunki wykonane w kolonii wykonywali żołnierze oraz skazani artyści. Oprócz inspiracji w historii naturalnej tworzono również portrety etnograficzne aborygeńskich Australijczyków, szczególnie w latach 30. XIX wieku. Za ojca malarstwa pejzażowego w Australii uważa się Louisa Buvelot. Używał techniki plenerowej i bardziej oswojonego i osiadłego spojrzenia na ziemię, w przeciwieństwie do nacisku na obcość lub niebezpieczeństwo, które było powszechne u wcześniejszych malarzy. Początki wyraźnie australijskiej tradycji malarskiej są często kojarzone ze szkołą w Heidelbergu z końca XIX wieku. Nazwani na cześć obozu założonego w Heidelbergu (wówczas wiejskie przedmieście na obrzeżach Melbourne) malarze rozpoczęli impresjonistyczne podejście do australijskiego krajobrazu. Główne tematy ich sztuki to praca fizyczna, podbój ziemi i idealizacja wiejskiego pioniera
artyści Aborygeńscy
W 1934 australijski malarz Rex Batterbee uczył aborygeńskiego artystę Alberta Namatjira akwarelowego pejzażu w stylu zachodnim w misji Hermannsburg na Terytorium Północnym. Dzięki swojej sławie i popularności swoich dzieł Namatjira stał się pierwszym aborygeńskim obywatelem Australii. W 1966 roku jeden z projektów Davida Malangiego został wyprodukowany na australijskim banknocie jednodolarowym, pierwotnie bez jego wiedzy. Późniejsza płatność na jego rzecz przez Bank Rezerw była pierwszym przypadkiem aborygeńskiego prawa autorskiego w australijskim prawie autorskim. Na przełomie lat 80. i 90. bardzo popularne stały się prace Emily Kngwarreye ze społeczności Utopii na północny wschód od Alice Springs. Chociaż przez większość życia zajmowała się rzemiosłem, dopiero po osiemdziesiątce została rozpoznana jako malarka. Jej prace obejmują Stworzenie Ziemi. Jej style, które zmieniały się co roku, były postrzegane jako mieszanka tradycyjnego aborygeńskiego i współczesnego australijskiego stylu. Wzrost popularności tej sztuki był zapowiedzią wielu rdzennych artystów z centralnej, północnej i zachodniej Australii, których prace stały się bardzo poszukiwane na rynku. W latach 1971-1972 nauczyciel sztuki Geoffrey Bardon zachęcał Aborygenów z Papunyi, na północny zachód od Alice Springs, do umieszczania swoich snów na płótnie. Z czasem artyści spotkali się z krytyką za ujawnienie zbyt wielu aspektów ich świętego dziedzictwa. Zdarzało się również, że niektórzy handlarze starali się czerpać korzyści z sukcesu ruchów sztuki aborygeńskiej. Pojawiły się obawy dotyczące wykorzystywania w dużej mierze niepiśmiennych i nieanglojęzycznych artystów. Ich doświadczenia na rynku sztuki naznaczone były uczuciami frustracji i poczucia bezsilności, gdy kupujący odmawiali płacenia cen, które odzwierciedlały ich wartość. Jednym ze sposobów zapewnienia artystom pewnej kontroli nad zakupem i dystrybucją ich obrazów było założenie Warlukurlangu Artists Aboriginal Corporation - organizacji wspierającej rodzimych twórców. Rynek sztuki aborygeńskiej jest nadal bardzo silny, zarówno na arenie krajowej, jak i międzynarodowej, odkąd stała się solidną inwestycją finansową w latach 80. Australijskie muzea wyglądają inaczej niż podobne instytucje na całym świecie, ponieważ to właśnie dzieła Aborygenów zajmują w nich centralne miejsce. Nawet XIX-wieczne malarstwo może swobodnie sąsiadować z aborygeńskimi rzeźbionymi tarczami z tego samego okresu. Wspomniane obiekty zawsze mają kulturowo wrażliwe podpisy – nie „artysta nieznany”, ale "przodek", zupełnie inaczej niż w zachodnioeuropejskich galeriach, w których dominuje perspektywa kolonialnych praktyk kolekcjonerskich i gdzie duża część materiału kulturowego pozostaje bezimienna.
rynek sztuki
W 2010 roku rozpoczął się program Resale Royalty Scheme, w ramach którego artyści otrzymują 5% ceny sprzedaży, gdy kwalifikujące się dzieła są odsprzedawane komercyjnie za 1000 USD lub więcej. W okresie od 10 czerwca 2010 r. do 15 maja 2013 r. program wygenerował ponad 1,5 miliona dolarów tantiem. Społecznie zorientowane wydarzenia artystyczne, takie jak targi sztuki i biennale, stale zyskują na popularności, prężnie rozwija się również chiński rynek zbytu. Według globalnego domu aukcyjnego Sotheby's rosnące zainteresowanie współczesną sztuką międzynarodową jest najnowszym trendem w Państwie Środka.

Australia ma duże muzea i galerie sztuki dotowane przez rządy krajowe i stanowe, a także prywatne muzea sztuki oraz małe galerie uniwersyteckie i miejskie. Galeria Narodowa Australii, Galeria Sztuki Współczesnej i Galeria Sztuki Nowej Południowej Walii mają duże doświadczenie w kolekcjonowaniu dzieł sztuki z regionu Azji i Pacyfiku. Podobnie funkcjonuje Narodowa Galeria Wiktorii w Melbourne, która posiada znaczącą australijską kolekcję sztuki zachodniej. Muzeum Sztuki Współczesnej w Sydney oraz prywatne Muzeum Starej i Nowej Sztuki w Hobart, Tasmanii i White Rabbit Gallery w Sydney są powszechnie znane z olbrzymiej kolekcji międzynarodowej sztuki współczesnej.

Galeria sztuki aborygeńskiej od lat funkcjonuje również na Przylądku Koali. Można obejrzeć w niej zarówno dzieła lokalnych twórców, jak i reprodukcje słynnych krajowych obrazów.
twórcza foka
lorne bay
brak multikont
lorne bay — lorne bay
100 yo — 100 cm
Awatar użytkownika
about
Oh won't you come with me where the ocean meets the sky
And as the clouds roll by we'll sing the song of the sea
Literatura
Tradycja literacka Australii jest powiązana z szerszą tradycją literatury angielskiej. Twórczość pisarzy australijskich wprowadziła od 1788 roku do literatury charakter nowego kontynentu – eksplorując takie tematy, jak: Aborygeni, braterstwo, egalitaryzm, demokracja, tożsamość narodowa, migracja, wyjątkowe położenie i geografia Australii, złożoność urbanistyki, życie oraz „piękno i przerażenie” życia w australijskim buszu.
Na wieki przed zasiedleniem Australii przez Brytyjczyków pisarze europejscy pisali fikcyjne opisy wyobrażeń o Wielkiej Ziemi Południowej. W 1642 Abel Janszoon Tasman dopłynął do Tasmanii i po zbadaniu nacięć wyciętych na pniach drzew spekulował, że nowo odkryty kraj musi być zaludniony przez olbrzymy. Później brytyjski satyryk Jonathan Swift umieścił kraj Houyhnhnmów z Podróży Guliwera na zachód od Tasmanii. W 1797 r. brytyjski poeta romantyczny Robert Southey — wówczas młody jakobin — umieścił w swoim zbiorze „Wiersze”, wybór wierszy pod tytułem „Botany Bay Eclogues”, w którym przedstawił losy i historie transportowanych skazańców w Nowej Południowej Walii.
Wśród pierwszych prawdziwych dzieł literackich powstałych w Australii były relacje o zasiedleniu Sydney przez Watkina Tencha, kapitana piechoty morskiej Pierwszej Floty. W 1819 roku poeta, odkrywca, dziennikarz i polityk William Wentworth opublikował pierwszą książkę napisaną przez Australijczyka: “Statystyczny, historyczny i polityczny opis kolonii Nowej Południowej Walii i jej zależnych osad na ziemi van Diemena, ze szczególnym wyliczeniem korzyści, jakie te kolonie oferują dla emigracji i ich wyższości pod wieloma względami nad opętanymi przez Stany Zjednoczone Ameryki”, w których opowiadał się m.in. za zasiedleniem Australii przez wolnych emigrantów, a nie skazańców. Pierwszą powieścią wydaną w Australii była powieść kryminalna “Quintus Servinton: Opowieść oparta na zdarzeniach rzeczywistych” Henry'ego Savery'ego opublikowana w Hobart w 1830 roku.
historie buszu
Pisarze tacy jak Rolf Boldrewood, Marcus Clarke, Henry Handel Richardson i Joseph Furphy ucieleśniali te poruszające ideały w swoich opowieściach i starali się dokładnie zapisać język zwykłego Australijczyka. Ci powieściopisarze dostarczyli również cennych informacji na temat kolonii karnych, które pomogły w tworzeniu państwa, a także wczesnych osad wiejskich. Gdy minęła era skazańców – najlepiej uchwycona w książce Marcusa Clarke'a “For the Term of His Natural Life” – codzienne życie w buszu i Australii zaczęło dominować jako tematy. Charles Harpur, Henry Kendall i Adam Lindsay Gordon zdobyli sławę w połowie XIX wieku dzięki swoim lirycznym wierszom przyrodniczym i patriotycznym wierszom. Clarke ocenił swoją pracę jako „początki narodowej szkoły australijskiej poezji”. Po raz pierwszy opublikowana w formie seryjnej w 1882 roku, “Robbery Under Arms” Rolfa Boldrewooda uważana jest za klasyczną powieść o buszu.
charakter narodowy
Założone w 1880 r. pismo “The Bulletin” zrobiło wiele, by stworzyć ideę antyautorytaryzmu, egalitaryzmu, koleżeństwa i troski o „bojownika” – wykutego wbrew brutalności buszu. Obraz ten został wyrażony w dziełach poetów, z których najsłynniejszymi są Henry Lawson, powszechnie uważany za najlepszego australijskiego pisarza opowiadań, oraz Banjo Paterson. CJ Dennis publikował w australijskim języku ojczystym, zwłaszcza w powieści wierszowej “The Songs of a Sentimental Bloke”, Dorothy Mackellar napisała kultowy patriotyczny poemat „My Country”, który odrzucał dominujące zamiłowanie do „zielonych i zacienionych uliczek Anglii” i oświadczał „Kocham kraj spalony słońcem”. Wczesna australijska literatura dziecięca była również osadzona w tradycji buszu.
znani pisarze
Każdego roku nagroda Miles Franklin Literary Award upamiętniająca wybitną pisarkę Miles Franklin przyznawana jest powieści, która “ma najwyższe wartości literackie i przedstawia australijskie życie we wszystkich jego fazach”. Patrick White zdobył inauguracyjną nagrodę za “Voss”; zdobył również Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 1973 roku. Peter Carey, Thomas Keneally i Richard Flanagan są laureatami Man Booker Prize. Inni uznani australijscy autorzy to Colleen McCullough, Nevil Shute, Tim Winton, Ruth Park i Morris West. Powieść Helen Garner z 1977 r. “Monkey Grip” jest powszechnie uważana za jedną z pierwszych współczesnych powieści w Australii. Znani autorzy emigranci to feministka Germaine Greer i humorysta Clive James. Do najbardziej znanych współczesnych poetów należą Les Murray i Bruce Dawe.
rdzenni twórcy
Pierwszych relacji o mitologii Aborygenów napisanych przez Aborygena dostarczył David Unaipon w książce “Legendary Tales of the Aborigines”. Z tego powodu znany jest jako pierwszy autor aborygeński. Oodgeroo Noonuccal (1920–1993) był znanym aborygeńskim poetą, pisarzem i działaczem na rzecz praw, któremu przypisuje się opublikowanie pierwszej aborygeńskiej księgi wierszy. Powieść Sally Morgan “My Place” została uznana za przełomowy pamiętnik, jeśli chodzi o przybliżenie rdzennych historii do szerszej uwagi. Głosy rdzennych Australijczyków są coraz bardziej dostrzegane. Rdzenni autorzy, którzy zdobyli Miles Franklin Literary Award to między innymi Kim Scott, która została zwycięzcą (wraz z Theą Astley) w 2000 roku za “Benang” i ponownie w 2011 za “That Deadman Dance”. Melissa Lucashenko zdobyła nagrodę w 2019 roku za powieść “Too Much Lip”, która znalazła się również na krótkiej liście do nagrody Stella dla australijskiego pisarstwa kobiet. Listy napisane przez wybitnych przywódców aborygeńskich, takich jak Bennelong i Sir Douglas Nicholls, są również przechowywane jako skarby australijskiej literatury, podobnie jak historyczne petycje z kory Yirrkala z 1963 r., które są pierwszym tradycyjnym dokumentem aborygeńskim uznanym przez australijski parlament.
twórcza foka
lorne bay
brak multikont
lorne bay — lorne bay
100 yo — 100 cm
Awatar użytkownika
about
Oh won't you come with me where the ocean meets the sky
And as the clouds roll by we'll sing the song of the sea
Muzyka
Muzyka australijska ma długą historię. Australijska muzyka ludowa i ballady buszu były pod silnym wpływem tradycji anglo-celtyckich, podczas gdy klasyczne formy wywodziły się z europejskich. Współczesna muzyka australijska obejmuje szerokie spektrum z trendami często zbieżnymi z trendami w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i podobnych krajach – zwłaszcza w australijskim rocku i australijskiej muzyce country.
Rdzenna muzyka
Rdzenna muzyka australijska nawiązuje do muzyki Aborygenów i wyspiarzy z Cieśniny Torresa. Stanowi integralną część obrzędów społecznych i kulturalnych tych ludów od ponad 60 000 lat. Tradycyjną muzykę tubylczą najlepiej charakteryzuje didgeridoo, najbardziej znany instrument, uważany przez niektórych za najstarszy na świecie. Badania archeologiczne sztuki naskalnej na Terytorium Północnym sugerują, że mieszkańcy regionu Kakadu grali na tym instrumencie 15 000 lat temu.
Przez większą część swojej historii australijska muzyka buszu należała do tradycji ustnej i folklorystycznej, a dopiero później została opublikowana drukiem w tomach takich jak “Old Bush Songs” Banjo Patersona. Charakterystyczne motywy i pochodzenie australijskiej „muzyki krzewiastej” lub „muzyki zespołu krzewiastego” można przypisać pieśniom śpiewanym przez skazańców, którzy zostali wysłani do Australii we wczesnym okresie kolonizacji brytyjskiej. Wczesne australijskie ballady śpiewają surowe tryby życia epoki oraz takich ludzi i wydarzeń, jak buszrangerzy, włóczędzy, woźnice, stada i strzygacze. Wersety skazańców i buszrangerów często narzekały na rządową tyranię. Późniejsze tematy, które przetrwały do ​​dziś, obejmują doświadczenia wojny, suszy i powodzi, Aborygenów oraz kolei i tras dla ciężarówek, które łączą ogromne odległości Australii. Innym tematem była izolacja i samotność życia w australijskim buszu. „Waltzing Matilda”, często uważany za nieoficjalny hymn Australii, jest kwintesencją australijskiej pieśni ludowej, inspirowanej celtyckimi balladami ludowymi. Artyści country i folk, tacy jak Tex Morton, Slim Dusty, Rolf Harris, The Bushwackers, John Williamson i John Schumann z zespołu Redgum, nadal nagrywali i popularyzowali stare ballady z Australii od XX do XXI wieku. Współcześni artyści, w tym Sara Storer i Lee Kernaghan, czerpią z tego dziedzictwa.
Współczesna rdzenna muzyka australijska obejmuje wiele stylów, w tym rock and roll, country, hip hop i reggae. Jimmy Little jest uważany za pierwszego aborygeńskiego wykonawcę, który osiągnął sukces w mainstreamie, a jego debiutancka piosenka „The Royal Telephone” z 1964 roku była bardzo popularna i odnosząca sukcesy. W 2005 roku Little otrzymał tytuł doktora honoris causa muzyki na Uniwersytecie w Sydney. Yothu Yindi wprowadził rdzenną muzykę do głównego nurtu, a ich piosenka „Treaty” z 1991 roku stała się hitem. Występy zespołu opierały się na tradycyjnym tańcu Yolngu i ucieleśniały dzielenie się kulturą.
muzyka country
Bardziej zamerykanizowana forma australijskiej muzyki country została zapoczątkowana w latach 30. przez takich artystów jak Tex Morton, a później spopularyzowana przez Slim Dusty, najlepiej zapamiętanego dzięki piosence „A Pub With No Beer”. Urodzony w Wielkiej Brytanii piosenkarz country i jodłak, Frank Ifield, był jednym z pierwszych australijskich powojennych wykonawców, który zyskał szerokie międzynarodowe uznanie. Po powrocie do Wielkiej Brytanii w 1959 Ifield odniósł sukces, stając się pierwszym wykonawcą, który zdobył trzy kolejne hity na brytyjskich listach przebojów. Australijscy artyści country, w tym Olivia Newton-John, Sherrie Austin i Keith Urban, osiągnęli znaczny sukces w USA. W ostatnich latach lokalna, współczesna muzyka country, zawierająca wiele skrzyżowań z muzyką popularną, zyskała popularność w Australii; znani muzycy tego gatunku to David Hudson, John Williamson, Gina Jeffreys, Lee Kernaghan, Troy Cassar-Daley, Sara Storer, Felicity Urquhart i Kasey Chambers.
soul i R&B
Warto zauważyć, że wiele przełomowych nagrań w tym gatunku dokonanych przez amerykańskie zespoły z końca XX wieku nie było odtwarzanych w australijskim radiu. Sugeruje się, że kluczowym czynnikiem był tutaj rasizm - autor i nadawca Wayne Mac wspomina, że ​​kiedy lokalny DJ z Melbourne z lat 60. zagrał nowy singiel Ike'a i Tiny Turner „River Deep Mountain High” został natychmiast usunięty z listy odtwarzania przez kierownika programu stacji, ponieważ był „zbyt hałaśliwy i zbyt czarny”. W rezultacie wiele lokalnych hitów soul/R&B z tego okresu było coverami nagranymi przez australijskie zespoły. Pomimo niechęci radia do grania amerykańskich oryginałów, style te były chętnie przyjmowane przez lokalnych wykonawców, a covery standardów soul/R&B były podstawą setlist wielu wykonawców, w tym Max Merritt and the Meteors czy Doug Parkinson. Renée Geyer to australijska piosenkarka, która zyskała rozgłos w połowie lat 70., od dawna uważana jest za jedną z najlepszych przedstawicielek soulu i R&B. Urodzona w Ameryce wokalistka Marcia Hines stała się jedną z najbardziej utytułowanych wokalistek solowych w Australii. Po raz pierwszy zyskała rozgłos we wczesnych latach 70., grając dobrze przyjęte przez krytyków role w lokalnych produkcjach scenicznych Hair i Jesus Christ Superstar (w którym była pierwszą Afroamerykanką, która zagrała rolę Marii Magdaleny), zanim rozpoczęła karierę solową. Pod koniec lat 70. była jedną z największych gwiazd.
muzyka rockowa
Australia wyprodukowała szeroką gamę muzyki rockowej i popularnej, od odnoszących międzynarodowe sukcesy grup AC/DC, INXS, Nick Cave, Savage Garden, The Seekers po diwy popowe (Delta Goodrem, Kylie Minogue). Podczas gdy rozgłośnie radiowe były zdominowane przez amerykańskie i brytyjskie treści, na rynkach lokalnych odnosiły sukcesy krajowe zespoły – w szczególności The Easybeats i folkowo-popowa grupa The Seekers. Również AC/DC zaczął podbój muzycznego świata od wykreowania hitów w Australii.
W połowie lat 50. amerykański rock and roll rozprzestrzenił się na cały świat. Urodzony w Ameryce przedsiębiorca Lee Gordon, który przybył do Australii w 1953 roku, odegrał kluczową rolę w budowaniu popularności rock & rolla dzięki swoim słynnym trasom koncertowym, które przywiodły do ​​Australii wiele czołowych amerykańskich zespołów rock'n'rollowych, Gordon odegrał również kluczową rolę w rozpoczęciu kariery Johnny'ego O'Keefe, pierwszej australijskiej gwiazdy rocka, która zyskała sławę naśladując Amerykanów takich jak Elvis Presley i Little Richard. Chociaż publiczność głównego nurtu na początku lat sześćdziesiątych wolała czysty styl – uosabiany przez zespoły, które pojawiły się w popowym show Nine Network Bandstand – w dużych miastach, takich jak Sydney i Melbourne, istniało wiele „grungerowskich” zespołów gitarowych, które były zainspirowany amerykańskimi i brytyjskimi instrumentalnymi i surfingowymi aktami, takimi jak The Shadows z Wielkiej Brytanii, którzy wywarli ogromny wpływ na muzykę australijską i nowozelandzką przed pojawieniem się The Beatles, oraz amerykańskimi wykonawcami, takimi jak legenda gitary Dick Dale. W przeciwieństwie do muzyków z zespołów takich jak The Comets czy zespołu wspierającego Elvisa Presleya, którzy mieli doświadczenie w muzyce rockabilly lub country, wielu muzyków z australijskich zespołów rock'n'rollowych – takich jak słynna grupa wspierająca Johnny'ego O'Keefe'a – miało solidne doświadczenie w jazzie.
Mówi się, że „druga fala” australijskiego rocka rozpoczęła się około 1964 roku i nastąpiła pod wpływem The Beatles. Bezpośrednio po ich australijskiej trasie, wiele lokalnych grup, które wcześniej grały muzykę instrumentalną opartą na gitarze, rekrutowało wokalistów i przyjęło nowy styl. Niektóre z najbardziej znanych i najpopularniejszych wykonawców w tym okresie to Billy Thorpe and the Aztecs czy Normie Rowe. Wiele australijskich zespołów i piosenkarzy próbowało rozwijać swoją karierę, przeprowadzając się za granicę, w szczególności do Anglii, wówczas postrzeganej jako mekka muzyki popularnej, ale niewiele zespołów odniosło sukces, a spośród tych, którzy przenieśli się do Wielkiej Brytanii, tylko The Seekers odnieśli trwały sukces.
„Trzecia fala” australijskiego rocka rozpoczęła się około 1970 roku, kiedy to większość głównych lokalnych grup popowych lat 60. rozwiązała się, a dawne gwiazdy solowe, takie jak Normie Rowe, zniknęły z pola widzenia. Niewiele zespołów z tej epoki osiągnęło wielki międzynarodowy sukces, a nawet trudno było osiągnąć sukces w całej Australii ze względu na niski poziom emisji radiowej i rosnącą dominację zagranicznych wykonawców na listach przebojów. Kluczowym wydarzeniem był zakaz radiowy w 1970 roku, który obowiązywał od maja do października tego roku. Zakaz był punktem kulminacyjnym toczącego się sporu o „opłatę za grę” między głównymi wytwórniami płytowymi a komercyjnymi stacjami radiowymi, które odmówiły uiszczenia proponowanej nowej opłaty za prawa autorskie za odtwarzanie na antenie płyt pop. Nieoczekiwanym skutkiem ubocznym zakazu było to, że kilka powstających australijskich wykonawców związanych z niezależnymi wytwórniami (które nie brały udziału w sporze) zaczęło odnosić ogromne sukcesy.
Kluby i lokale zaspokajające zapotrzebowanie na rozrywkę na żywo rozkwitały w miastach całego kraju, jednak największy rozwój australijskiego przemysłu muzycznego obserwowano w Sydney i Melbourne. Kluby takie jak Chequers, Bondi Lifesaver i Coogee Bay Hotel w Sydney oraz Thumpin Tum, Catcher, Berties, Sebastian's, Hard Rock Cafe i Q Club w Melbourne były synonimami największych nazwisk australijskiego rock & rolla. W 1970 roku w Ourimbah niedaleko Sydney odbył się pierwszy w historii plenerowy festiwal muzyczny, wzorowany na Woodstock. W 1972 roku pierwszym festiwalem, który okazał się na tyle udany, że można go było powtórzyć, był „Festival” z 1972 roku, który przyciągnął około 35 000 fanów muzyki z całego kraju do Sunbury w Melbourne. Wiele zasług w rozwijaniu rocka w Australii przypisuje się niekomercyjnej stacji radiowej Triple J, która koncentruje się głównie na australijskiej muzyce alternatywnej i robi to od czasu jej powstania. W całej historii stacji pomogli rozpocząć karierę wielu zespołom.
muzyka elektroniczna
Pojawiła się w Australii latach 90. Gatunek rozwinął się tak, że University of Adelaide oferuje zajęcia z muzyki elektronicznej, która uczy produkcji studyjnej i technologii muzycznej. School of Synthesis została również założona w Melbourne przez znanych artystów, w tym Davide Carbone, aby zaspokoić potrzeby australijskich producentów elektroniki. Gatunek ten jest najbardziej popularny w Melbourne, gdzie odbywa się wiele festiwali muzycznych, m.in. Defqon 1, IQON, Masters of Hardcore, Rainbow Serpent Festival i Stereosonic.
historia jazzu
Podczas gorączki złota lokalnie uformowane trupy minstreli zaczęły koncertować w Australii, zwiedzając nie tylko stolice, ale także wiele dynamicznie rozwijających się miast regionalnych, takich jak Ballarat i Bendigo. Ich muzyka zawierała improwizowane ozdobniki i polirytmię w graniu na banjo oraz sprytne przerwy perkusyjne. Bardziej zbliżona do jazzu forma dotarła do Australii pod koniec lat 90. XIX wieku. Kolejne dwie dekady przyniosły zespół, fortepian i wokal ragtime oraz czołowych (w większości białych) amerykańskich artystów. W połowie lat dwudziestych maszyny gramofonowe i zwiększony kontakt z amerykańską muzyką popularną mocno ugruntowały pozycję jazzu w Australii. Wkrótce po II wojnie światowej jazz podzielił się na dwa nurty. Jeden oparty był na wcześniejszym kolektywnie improwizowanym lub tradycyjnym jazzie. Drugi, tak zwany modernistyczny nurt opierał się na big band swing.
festiwal eurowizji
Telewizja SBS transmituje Konkurs Piosenki Eurowizji od 1983 roku, a także przygotowuje specjalnie programy dyskusyjne związane z konkursem. Mimo różnicy czasowej, miliony Australijczyków traktują ten europejski konkurs jak własną tradycję i każdego roku śledzi go z ogromnym zaciekawieniem. W 2014 Europejska Unia Nadawców (EBU) zaprosiła stację SBS do udziału w 59. Konkursie Piosenki Eurowizji, a podczas tzw. przerwy interwałowej drugiego półfinału gościnnie wystąpiła Jessica Mauboy z piosenką „Sea of Flags”. 10 lutego 2015 EBU poinformowała, że australijski nadawca SBS został dopuszczony do stawki konkursowej jubileuszowego, 60. Konkursu Piosenki Eurowizji, podczas którego wystąpi jednorazowo jako gość specjalny. Zaproszenie wynikało z ponad 30-letniej współpracy między SBS a EBU. Australijski nadawca, jako pierwszy w historii, uzyskał prawo do głosowania podczas wszystkich trzech części konkursu. Reprezentant Australii został również automatycznie zakwalifikowany przez organizatorów do rundy finałowej, podobnie jak reprezentanci krajów tzw. Wielkiej Piątki. Od 2016 roku przedstawiciele Australii biorą udział w półfinałach. Ustalono również, że ewentualne zwycięstwo Australii nie będzie oznaczać organizacji imprezy na innym kontynencie. Jeśli Australia kiedykolwiek wygra Eurowizję, publiczny nadawca z tego kraju będzie współorganizował konkurs w jednym z europejskich miast.

Australijskie piosenki festiwalowe:
2015 - Guy Sebastian - Tonight Again (5 miejsce w finale)
2016 - Dami Im - Sound Of Silence (2 miejsce w finale)
2017 - Isaiah Firebrace - Don't Come Easy (9 miejsce w finale)
2018 - Jessica Mauboy - We Got Love (20 miejsce w finale)
2019 - Kate Miller-Heidke - Zero Gravity (9 miejsce w finale)
2020 - Montaigne - Don't Break Me (konkurs odwołano)
2021 - Montaigne - Technicolour (nie zakwalifikowała się do finału)
2022 - Sheldon Riley - Not The Same (15 miejsce w finale)
twórcza foka
lorne bay
brak multikont
lorne bay — lorne bay
100 yo — 100 cm
Awatar użytkownika
about
Oh won't you come with me where the ocean meets the sky
And as the clouds roll by we'll sing the song of the sea
widowiska teatralne
Choć w okresie kolonialnym australijska sztuka teatralna była związana z tradycją literatury angielskiej oraz z teatrem brytyjskim i irlandzkim, to ciągu ostatnich dwóch stuleci artyści teatralni (w tym aborygeńscy, a także wielokulturowi migrujący Australijczycy) wprowadzili na światową scenę kulturę Australii i charakter nowego kontynentu.
tańce ceremonialne
Dla Aborygenów niezwykle ważne są corroborees. To ogólne słowo określające spotkanie australijskich ludów aborygeńskich. Może to być święta ceremonia, uroczystość, może też mieć wojowniczy charakter. Zwykle obejmuje taniec, muzykę, kostiumy i często dekorację ciała. W corroboree Aborygeni wchodzą w interakcje z Dreamtime (termin wymyślony przez wczesnych antropologów w odniesieniu do światopoglądu religijno-kulturowego przypisywanego wierzeniom australijskich Aborygenów). Corroboree w wielu obszarach rozwinęło się i dostosowało, integrując nowe tematy i historie od początku europejskiej okupacji Australii. Naukowiec Maryrose Casey pisze, że „kultury australijskich Aborygenów są prawdopodobnie najbardziej na świecie opartymi na przedstawieniu – w tym sensie, że wyraźne, choreograficzne przedstawienia były wykorzystywane do szerokiego zakresu celów społecznych, od edukacji, przez praktyki duchowe, aranżując sojusze małżeńskie po funkcje sądowe i dyplomatyczne”. Casey sugeruje również, że corroboree można nazwać „teatrem aborygeńskim”.
europejskie wpływy
Europejskie tradycje teatralne dotarły do ​​Australii w 1788 roku wraz z Pierwszą Flotą. Pierwsza produkcja, “The Recruiting Officer”, została wystawiona w 1789 przez więźniów kolonii karnych. Najstarszy teatr w Australii, Theatre Royal w Hobart, został otwarty w 1837 roku. The Queen's Theatre w Adelajdzie został otwarty w 1841 roku i jest dziś najstarszym teatrem na kontynencie. Australijska gorączka złota zapewniła fundusze na budowę wielkich teatrów w stylu wiktoriańskim.
wczesne lata
Po 1901 roku spektakle teatralne ucieleśniały poczucie tożsamości narodowej, które dręczyło australijską literaturę od lat 90. XIX wieku. “On Our Selection” opowiadał o przygodach pionierskiej rodziny rolniczej. Inne przykłady to chociażby pantomimiczna wersja Robinsona Crusoe na Tęczowej Wyspie z 1918 roku z muzyką sześciu australijskich kompozytorów. W latach czterdziestych John Antill skomponował muzykę do swojego baletu opartego na aborygeńskim corroboree. Spektakl został wystawiony po raz pierwszy w 1946 roku i objechał Australię w latach 50. XX wieku. Znalazł się w harmonogramie pierwszej Royal Tour of Australia królowej Elżbiety II w 1954 roku. Jest to wczesny przykład fuzji zachodnich i aborygeńskich form teatralnych w Australii.

Na początku 1955 roku Union Theatre Repertory Company zaprosiło młodego Barry'ego Humphriesa na tournée po Victorii z produkcją “Twelfth Night”. Podczas trasy Humphries stopniowo wymyślał postać Edny Everage, naśladując przedstawicielki Stowarzyszenia Kobiet Wiejskich, które witało trupę w każdym mieście. Obie kreacje reprezentowały historyczne kamienie milowe w australijskim teatrze. “Summer of the Seventeenth Doll” przedstawiała zdecydowanie australijskie postacie i zyskała międzynarodowe uznanie. Humphries po raz pierwszy pojawił się jako Pani Everage w rewii Uniwersytetu Melbourne pod koniec 1955 roku, gdy miasto przygotowywało się do Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1956 roku. Szkic dotyczył dumnej „przeciętnej gospodyni domowej” oferującej swój dom w Moonee Ponds jako kwaterę olimpijską. Wkrótce Humphries wyjechał do Londynu. Jego satyryczne kreacje sceniczne stały się ikonami australijskiej kultury. Humphries odniósł również sukces w Stanach Zjednoczonych dzięki trasom koncertowym na Broadwayu i występom telewizyjnym. Pozostał niezłomnym przedstawicielem brytyjskiego i australijskiego teatru i został uhonorowany w obu krajach.
the australian ballet
Został założony przez angielską baletnicę Dame Peggy van Praagh w 1962 roku. Jest to wiodący w Australii zespół baletu klasycznego i jest dziś uznawany za jeden z największych międzynarodowych zespołów baletowych na świecie. Ma siedzibę w Melbourne i wykonuje utwory z repertuaru klasycznego, a także współczesne dzieła głównych choreografów australijskich i międzynarodowych. Od 2010 r. co roku prezentował około 200 występów w miastach i regionach Australii, a także na trasach międzynarodowych.
rozwój sztuki
The Melbourne Theatre Company założony w 1953 roku jest najstarszym profesjonalnym zespołem teatralnym w Australii. Przez lata MTC promowało pisarstwo australijskie, przedstawiając dzieła takich pisarzy jak Alan Seymour, Vance Palmer, Patrick White, Alan Hopgood, Alexander Buzo oraz wielu innych. W 1958 roku powstał w Sydney Narodowy Instytut Sztuki Dramatycznej. Od tego czasu instytut ten wykreował wielu słynnych absolwentów, w tym Cate Blanchett, Toni Collette czy Mela Gibsona.

Od lat 60. duże miasta w całej Australii rozwijały nowe rządowe centra sztuk scenicznych, często mieszczące teatry, opery i teatry non-profit. Przykłady obejmują Canberra Theatre Centre, Sydney Opera House, Arts Centre Melbourne, Adelaide Festival Center i Queensland Performing Arts Centre w Brisbane. Większość głównych ośrodków regionalnych i wiele zewnętrznych obszarów metropolitalnych ma profesjonalne centrum sztuk scenicznych, zwykle prowadzone przez lokalną radę miejską.

Komercyjne teatry, a także inne ważne miejsca w tych i innych miastach, goszczą australijskie produkcje popularnych musicali i inne imprezy na dużą skalę. Profesjonalne teatry w Sydney, Melbourne, Brisbane, Perth czy Adelajdzie, a niektóre inne miasta na mniejszą skalę produkują główne sezony sztuk australijskich i międzynarodowych, a od czasu do czasu musicale. Niektóre profesjonalne firmy koncentrują się na określonych gatunkach, takich jak teatr klasyczny, teatr dla młodzieży, teatr muzyczny lub cyrk. Inne firmy specjalizują się w dziedzinach takich jak artyści niepełnosprawni lub rdzenni artyści
opera
Najważniejsze zespoły operowe to Opera Australia, która wykonuje główne sezony w Sydney i Melbourne, oraz West Australian Opera, Opera Queensland, State Opera of South Australia i Victorian Opera z siedzibą w poszczególnych stanach. Sydney's Pinchgut Opera z barokowymi i wczesnoklasycznymi dziełami oraz Sydney Chamber Opera z dziełami dwudziestowiecznymi i współczesnymi wystawiają operę w kameralnej scenerii.

Niemal każdy kojarzy słynny budynek Opery w Sydney. Budowa rozpoczęła się w roku 1956, kiedy to rząd ogłosił konkurs na zaprojektowanie budynku. Młody duński architekt Jorn Utzon zaproponował budynek na wzór muszli małży, które nachodziły na siebie. Tworzywo, jakie wykorzystano do zewnętrznej strony, sprowadzano ze Szwajcarii. Budowa przeciągała się do 1959 roku, nastroje społeczne również nie wpływały pozytywnie. Oficjalne otwarcie odbyło się dopiero w 1973 roku, przybyło wiele znanych osobistości, zabrakło natomiast pomysłodawcy całego projektu. Pierwszym utworem, jaki rozegrano w operze, była „Wojna i pokój”. Sam budynek zajmuje powierzchnię 5,8 hektara. Budowa trwała 14 lat, prace opóźniały problemy z dowozem materiałów oraz zmianami głównych architektów. Cena budowy szacowana była na 7 milionów dolarów, ostatecznie wyniosła 102 miliony dolarów. Budynek wpisano na listę Światowego Dziedzictw UNESCO w 2007 roku.
W ciągu roku wystawia się w operze około 3 tysięcy przedstawień. Szacuje się, że miejsce odwiedza rocznie 8 milionów ludzi. Podczas oficjalnego otwarcia, Operę w Sydney odwiedziła sama królowa Elżbieta II. Warto wspomnieć, iż opera posiada największe mechaniczne organy na całym świecie, budowa instrumentu trwała dziesięć lat.
Budynek posiada aż 1000 różnych pokoi, każdy z nich jest przeznaczony do czegoś innego. Wyróżnia się również kilka głównych sal, takich jak:
sala koncertowa – mieści powyżej dwóch tysięcy osób, posiada największe mechaniczne organy na świecie z 10 tysiącami piszczałek. Tu znajduje się również siedziba zespołu Sydney Symphony
Drama Theatre – teatr posiada 540 miejsc, używany głównie przez Sydney Theatre Company, ale też przez inne grupy teatralne
Playhouse – czyli teatr studialny o prawie 400 miejscach
Studio – miejsce, gdzie można szybko zmienić aranżacje wnętrza, mieści więcej niż 400 widzów
Utzon room – pokój zaprojektowany i stworzony przez pomysłodawcę całego projektu opery. Mieści około 200 ludzi, został odnowiony przez samego Utzona w 2004 roku
Forecourt – wielozadaniowa otwarta przestrzeń z wieloma efektami, które można wykorzystywać podczas spektakli.
przylądek koali
Fanów widowisk teatralnych z Przylądka Koali zapraszamy Cairns Performing Arts Centre.
Budynek obejmuje pełnowymiarową scenę oraz miejsce dla orkiestry, który może pomieścić całą orkiestrę symfoniczną. Sala z 941 miejscami oferuje najwyższej jakości oglądanie, niezależnie od tego, czy siedzisz na parterze, czy w lożach na balkonach. Widownia jest wyłożona lokalnie pozyskiwanym drewnem, aby zapewnić korzyści akustyczne, jednocześnie wzbogacając atmosferę. Teatr oferuje również dostęp do pokoju płaczu - przestrzeń przeznaczona dla osób, które mogą zabrać niemowlęta lub małe dzieci, aby zmniejszyć przeszkadzanie innym, jednocześnie umożliwiając towarzyszącemu dorosłemu oglądanie spektaklu.
W CPAC można skorzystać również z Munro Martin Parklands - sceny pod gołym niebem. To największa tego typu w scena Australii i stanowi idealne miejsce do doświadczania sztuki baletowej, muzyki współczesnej i bożonarodzeniowych pantomim. Parklands szczyci się tropikalnymi nasadzeniami, pergolami i altanami porośniętymi winoroślą oraz placem na świeżym powietrzu, który zachęca do biernego, swobodnego korzystania z obiektu.
twórcza foka
lorne bay
brak multikont
lorne bay — lorne bay
100 yo — 100 cm
Awatar użytkownika
about
Oh won't you come with me where the ocean meets the sky
And as the clouds roll by we'll sing the song of the sea
Kino i telewizja
telewizja
Eksperymenty z telewizją rozpoczęły się w Australii w latach 30. XX wieku, a telewizja została oficjalnie uruchomiona 16 września 1956 w Sydney.
Podczas gdy telewizja amerykańska i brytyjska jest popularna w Australii, treści produkowane lokalnie odniosły wiele sukcesów. Znane produkcje telewizyjne to m.in. “Homicide” i “Division 4” pod koniec lat 60. i na początku lat 70., “Play School” and “Skippy the Bush Kangaroo”, “Matlock Police”, “The Sullivans”, “The Young Doctors”, “Number 96” i “The Box” w latach 70., “The Flying Doctors”, “A Country Practice” w latach 80., “Blue Heelers” i “Neighbours” na przełomie lat 80. i 90. czy “Summer Heights High” i “H2O: Just Add Water” w XXI wieku.

Wiele produkcji od połowy lat 80. było eksportowanych i czasami odnosiło jeszcze większe sukcesy za granicą, niż w kraju, jak choćby “Łowca krokodyli” Steve'a Irwina. Irwin zginął 4 września 2006 około godziny 11 czasu lokalnego w wypadku na Wielkiej Rafie Koralowej w okolicach Port Douglas w stanie Queensland. Przyczyną śmierci było przebicie klatki piersiowej kolcem jadowym płaszczki w trakcie realizowania zdjęć pod wodą do filmu dokumentalnego. Irwin, wspólnie z Philippe’em Cousteau (wnukiem Jacques’a Cousteau), był w trakcie filmowania programu telewizyjnego na temat szkaradnic zatytułowanego „Najgroźniejsze stworzenia oceanu”, lecz w tym dniu pogoda nie pozwoliła na rozpoczęcie zdjęć. Irwin zdecydował się więc na sfilmowanie kilku „lżejszych” scen do programu dla dzieci. Przepłynął zbyt blisko płaszczki, która poczuła się zagrożona i zaatakowała go, powodując jego niemal natychmiastową śmierć. Jest to pierwszy znany przypadek uchwycenia takiego momentu na filmie.

Najdłużej działającą częścią australijskich mediów jest Australian Broadcasting Corporation, organizacja będąca własnością i finansowana przez rząd federalny, oferująca ogólnokrajowe relacje telewizyjne i radiowe. ABC, podobnie jak BBC w Wielkiej Brytanii, CBC w Kanadzie i PBS w Stanach Zjednoczonych, jest niekomercyjnym nadawcą publicznym, nadającym wiele produkcji BBC lub ITV z Wielkiej Brytanii. Wielu przypisuje mu marginalną rolę, ponieważ komercyjne stacje telewizyjne i radiowe są znacznie bardziej popularnym wyborem. Krytycy twierdzą, że australijskie dzieci oglądają programy telewizyjne importowane w dużej mierze z USA, jednak australijski standard treści wymaga, aby wszystkie niekodowane sieci komercyjne emitowały co najmniej 55% australijskich treści między godziną 6 rano a północą. Finansowany ze środków publicznych Special Broadcasting Service (SBS) koncentruje się na wielokulturowości, nadając programy telewizyjne i radiowe w różnych językach, a także wiadomości ze świata i programy dokumentalne w języku angielskim. Australia Network, założona w 2001 roku, jest australijską międzynarodową usługą telewizyjną, która transmituje do ponad 44 krajów w Azji, Pacyfiku i na subkontynencie indyjskim.
kino
Pierwsze dedykowane studio filmowe w Australii, Limelight Department, zostało stworzone przez Armię Zbawienia w Melbourne w 1898 roku i uważane jest za pierwsze na świecie. Pierwszym pełnometrażowym filmem była produkcja “The Story of the Kelly Gang” z 1906 roku. Opowieści o buszu, wydobyciu złota, życiu skazańców i kolonialnych pograniczach zdominowały erę kina niemego w australijskim kinie. Twórcy filmowi, tacy jak Raymond Longford i W.J. Lincoln, oparli wiele swoich produkcji na australijskich powieściach, sztukach teatralnych, a nawet obrazach. Niezmiennym klasykiem jest film Longforda i Lottie Lyell z 1919 roku The Sentimental Bloke, adaptacja wierszy C.J. Dennisa z 1915 roku. Po tak wczesnych sukcesach kino australijskie ucierpiało z powodu rozkwitu Hollywood. W 1933 roku Charles Chauvel wyreżyserował “In the Wake of the Bounty”. Chauvel wyreżyserował wiele udanych australijskich filmów, z których ostatnim był “Jedda” z 1955 roku, który był pierwszym australijskim filmem nakręconym w kolorze, a także pierwszym, w którym główne role zagrali aborygeńscy aktorzy. Pierwszym australijskim filmem, który zdobył Oscara, był film dokumentalny Kena G. Halla z 1942 roku “Kokoda Front Line!”, natomiast W 1976 roku Peter Finch został pośmiertnie pierwszym australijskim aktorem, który zdobył Oscara. W późnych latach 60. i 70. napływ funduszy rządowych doprowadził do rozwoju nowej generacji filmowców opowiadających charakterystycznie australijskie historie, w tym reżyserów Petera Weira, George'a Millera i Bruce'a Beresforda. Ta era stała się znana jako australijska Nowa Fala. Filmy takie jak “Wake in Fright”, “Walkabout” i “Picnic at Hanging Rock” miały doskonały międzynarodowy odbiór. Sukcesy te miały ciąg dalszy w latach 80. z historycznym eposem “Gallipoli”, dramatem romantycznym “Człowiek ze Śnieżnej Rzeki”, komedią „Krokodyl Dundee” i postapokaliptyczną serią Mad Max. Lata 90. to seria udanych komedii, w tym “Wesele Muriel” i “Sala ściśle balowa”, które pomogły w rozpoczęciu kariery odpowiednio Toni Collette i Baza Luhrmanna. Australijski humor z silną tradycją autoironii odgrywa ważną rolę w australijskim filmie. W latach 90. nowe australijskie gwiazdy odniosły sukces w Hollywood. W latach 1996-2013 Catherine Martin zdobyła cztery Oscary za kostiumy i projekty produkcyjne.
Krajowy przemysł filmowy jest również wspierany przez amerykańskich producentów, którzy produkują w Australii po decyzji szefa Foxa Ruperta Murdocha o wykorzystaniu nowych studiów w Melbourne i Sydney, gdzie można by było ukończyć zdjęcia znacznie poniżej kosztów amerykańskich. Godne uwagi produkcje to “The Matrix”, “Gwiezdne Wojny” części II i III oraz “Australia” z Nicole Kidman i Hugh Jackmanem w rolach głównych.
znani aktorzy
Russell Crowe - tytułowy gladiator w Gladiatorze i tytułowu umysł w Pięknym umyśle urodził się wprawdzie na Nowej Zelandii, jednak większość życia spędził w Kangurlandii, ale sam twierdzi, że serce zostawił w Australii. Pomimo wielkich sukcesów w Stanach Crowe mieszka nadal w Sydney.

Hugh Jackman - wskoczył na czołówkę najlepiej zarabiających gwiazd dzięki roli Wolverine’a w filmowych adaptacjach komiksów X-men. Od lat regularnie i z dużym powodzeniem występuje w musicalach (zabłysnął razem w Russelem Crowe w filmowych Nędznikach), jest też znanym filantropem i wszechstronnie uzdolnionym sportowcem. Pomimo wszystkich tych sukcesów Jackman pozostaje klasycznym przykładem wielkoluda (1,88 m) o gołębim sercu – koledzy po fachu opisują go jako niezwykle empatycznego i skromnego człowieka.

Heath Ledger - większość widzów kojarzy go z roli Jokera w Mrocznym Rycerzu, która niestety zwieńczyła jego krótką karierę i życie. Ta niesamowita kreacja nie była jednak dziełem przypadku – Ledger należał do najbardziej utalentowanych aktorów swojego pokolenia.

Sam Neill - powinniście go znać przynajmniej z roli doktora Granta z Parku Jurajskiego, to jednak zaledwie ułamek w bogatym dorobku Sama Neilla. Zabłysnął w fenomenalnym Fortepianie i Polowaniu na Czerwony październik, przez kilka lat gościł w serialu kostiumowym Dynastia Tudorów jako kardynał Wolsey, ostatnio przedstawił się w roli inspektora Campbella w wysoce cenionym serialu Peaky Blinders przedstawiającym brytyjski półświatek kryminalny w okresie międzywojnia.

Guy Pearce - Pearce często gra w rolach drugoplanowych. Pojawił się na przykład w roli antagonisty w trzeciej części Iron Mana, wcześniej był Prometeusz Ridleya Scotta, Gangster, Jak zostać królem, post-apokaliptyczna Droga, a przede wszystkim główna rola w słynnym Memento. Jego pierwszym dużym sukcesem była jednak rola ekstrawaganckiego transwestyty w filmie Priscilla, królowa pustyni.

Hugo Weaving - Weaving wziął udział w kilku megaprodukcjach – oprócz trylogii Matrix zagrał też Elronda, władcę elfów we Władcy Pierścieni i Hobbicie, wystąpił w filmach Captain America i V jak vendetta, jest też głosem Megatrona w sadze Transformers.

Geoffrey Rush - największą sławę przyniosła mu rola ekscentrycznego wirtuoza w Blasku, za którą otrzymał w pełni zasłużonego Oscara. W jego karierze praktycznie nie ma słabych momentów – masy znają go jako kapitana Barbarossę z serii Piraci z Karaibów, krytycy oklaskiwali jego kreacje w Fridzie (Lew Trocki), Jak zostać królem (nauczyciel króla), Monachium w reżyserii Stevena Spielberga oraz w kostiumowych dramach Elizabeth i Zakochany Szekspir.

Mel Gibson - gwiazdor światowej sławy znany do pewnego czasu z udziału w wielu przebojach filmowych, a później z pijaństwa, bójek i ksenofobicznych wycieczek słownych. Urodził się w Australii i tam stawiał pierwsze kroki do sławy w kultowym „Mad Maxie” lub dramacie wojennym „Gallipoli”.

Chris i Liam Hemsworth – idole nastolatek. Pierwszy znany jest jako Thor z serii filmów o Avengersach, drugi z roli Gale’a w Igrzyskach śmierci.

David Wenham – odtwórca roli Faramira z Władcy Pierścieni, zagrał też w 300, Wrogach publicznych i Van Helsingu.

Sam Worthington – wystąpił w głównej roli kilku przebojów kasowych (Avatar, Terminator: Ocalenie, Gniew Tytanów)

Eric Bana – powoli pnie się w górę listy najlepiej zarabiających gwiazd Hollywood. Filmy: Helikopter w ogniu, Troja, Hulk, Monachium, Kochanice króla, Start Trek.

Erroll Flynn – legenda kina lat 30. i 40., w swoim czasie jeden z najbardziej znanych aktorów na świecie.
znane aktorki
Cate Blanchett - to nie tylko elfica Galadriel ze słynnej trylogii! Cate Blanchett ma już na swoim koncie dwa Oscary (filmy Aviator, Blue Jasmine) oraz imponującą kolekcję świetnych ról w świetnych filmach. Królowa Elżbieta I w dyptychu Elizabeth, Meredith w Utalentowanym panie Ripleyu, role w filmach Davida Finchera, Wesa Andersona, Stevena Spielberga, Jima Jarmusha, Ridleya Scotta… Długo by wymieniać.

Naomi Watts - ta brytyjsko-australijskia aktorka świetnie sobie radzi praktycznie w każdym gatunku filmowym. Watts zagrała główną rolę w kultowym horrorze The Ring i regularnie pojawia się w filmach elitarnych reżyserów – Davida Lyncha (Mullholland Drive, Inland Empire), Toma Tykwera, Clinta Eastwooda, Michaela Haneke, ostatnio też w głośnym Birdmanie w reżyserii Alejandro Gonzáleza Iñárritu. Naomi otrzymała dwie nominacje do Oscara, a w 2002 roku magazyn People wpisał ją na listę 50 najpiękniejszych ludzi planety.

Nicole Kidman - tej pani nie trzeba nikomu przedstawiać. Urodziła się na Hawajach i karierę aktorską rozpoczęła w Melbourne, jednak od dobrych kilkunastu lat należy do czołówki najlepiej zarabiających Hollywoodzkich aktorek. Przełomowym punktem w jej karierze była rola w australijskim dreszczowcu Martwa cisza, potem posypały się hity pokroju Moulin Rouge! i Złoty kompas, filmy von Triera i Kubricka, Oscar za rolę Virginii Woolf w Godzinach.

Margot Robbie - jest w Hollywood stosunkowo nową twarzą (rocznik ’90), ale po udanej roli w Wilku z Wall Street sypią się kolejne propozycje – możecie zobaczyć ją m.in. jako psychopatkę Harley Queen w filmowej adaptacji komiksowej serii Legion Samobójców.

Emily Browning - występowała przed kamerami już od wczesnego dzieciństwa, jednak pierwsza duża rola przyszła „dopiero” w wieku 14 lat wraz z filmem Lemony Snicket: Seria niefortunnych zdarzeń. Kolejnym ważnym momentem był udział w filmie Sucker Punch Zacka Snydera, a następnie kreacja w kontrowersyjnej Śpiącej piękności, która spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem krytyków filmowych.

Yvonne Strahowski - córka Bożeny i Tomasza Strzechowskich, którzy przybyli na Antypody z Tomaszowa Mazowieckiego. Yvonne znana jest między innymi z roli agentki Sarah Walker w serialu Chuck oraz Hannah McKay z serialu Dexter. Miłośnicy gier komputerowych zapamiętali ją jako głos Mirandy Lawson z Mass Effect 2.

Mia Wasikowska - jedna z najbardziej obiecujących aktorek młodego pokolenia. Mia pochodzi z mieszanej polsko-angielskiej rodziny (jej matka – Marzena Wasikowska – jest fotografką) i urodziła się w 1989 roku w Canberze, jednak rok życia spędziła w Szczecinie i stosunkowo często pojawia się w Polsce. Do jej najciekawszych kreacji należą tytułowe role w filmach Jane Eyre i Alicja w krainie czarów (reż. Tim Burton).
twórcza foka
lorne bay
brak multikont
lorne bay — lorne bay
100 yo — 100 cm
Awatar użytkownika
about
Oh won't you come with me where the ocean meets the sky
And as the clouds roll by we'll sing the song of the sea
slang
język oraz australijski slang
Australia nie ma oficjalnego języka urzędowego, jednak angielski jest zdecydowanie najczęściej używanym językiem i został zakorzeniony jako de facto język narodowy od czasu osiedlenia się Europejczyków. Australijski angielski jest główną odmianą języka angielskiego z charakterystyczną wymową i leksyką, różni się nieco od innych odmian języka angielskiego pod względem gramatyki i pisowni. General Australian służy jako standardowy dialekt.
Według spisu powszechnego z 2001 r. angielski był jedynym językiem używanym w domu dla około 80% populacji. W 2006 r. było to 79%, a w 2016 r. liczba ta spadła do 72,7% populacji. Języki inne niż angielski (LOTE) stają się coraz bardziej popularnym przedmiotem w australijskich szkołach. W 2018 roku podano, że ok. milion osób w Australii w ogóle nie mówi po angielsku.

Kolejne najczęściej używane języki w domu to mandaryński, arabski, kantoński, wietnamski, włoski, grecki, tagalski, hindi, hiszpański i pendżabski. Znaczna część imigrantów pierwszego i drugiego pokolenia jest dwujęzyczna, a nawet wielojęzyczna.

Australia jest domem dla wielu języków migowych. Najbardziej rozpowszechniony jest znany jako Auslan, który jest głównym językiem około 5500 osób. Inne języki migowe obejmują różne ręczne języki tubylcze, takie jak Eltye eltyarrenke, Rdaka-rdaka i język migowy Yolŋu.
języki lokalne
Języki tubylcze Australii liczą się w setkach, a dokładna liczba jest dość niepewna, chociaż istnieje szereg szacunków od co najmniej około 250 (przy użyciu definicji „języka” jako niezrozumiałych odmian) do prawdopodobnie 363. Rdzenne języki Australii obejmują liczne rodziny językowe i izolaty. Relacje między nimi nie są obecnie jasne, chociaż istnieją propozycje połączenia niektórych w większe grupy. Pomimo tej niepewności, rdzenne języki australijskie są wspólnie objęte terminem technicznym „języki australijskie” lub „rodzina australijska”. Warto również wiedzieć, że ok. 95% Aborygenów posługujących się jednym z języków australijskich mówi również po angielsku, z czego 74% przyznaje się do dobrej, bądź bardzo dobrej znajomości angielskiego. Biegłość w angielskim jest jednak w tym przypadku mocno subiektywnym odczuciem.

Język dyirbal - często spotykany w Queensland - należy do rodziny pama-niungańskiej. Ze względu na swoje nietypowe cechy jest dobrze znany lingwistom. Najwięcej danych na jego języka zebrał na początku lat sześćdziesiątych XX wieku Robert M.W. Dixon. Począwszy od lat sześćdziesiątych XX wieku, w związku z przymusową edukacją Aborygenów w angielskich szkołach, a także coraz szerszą dostępnością radia i telewizji, język stopniowo wychodził z użycia. Obecnie żyje już tylko kilka osób, dla których język ten jest językiem ojczystym.
W kulturze Dyirbalów występował bardzo rozbudowany system tabu. Rozmowa z teściową, zięciami lub dziećmi siostry ojca lub brata matki była uznawana za ciężkie wykroczenie przeciw normom społecznym. W obecności tych osób należało posługiwać się specjalną odmianą języka, zwaną językiem teściowej, który posiadał te same fonemy i gramatykę co zwykła mowa, lecz zupełnie inne słownictwo. Język teściowej wyszedł z użycia w latach 30. XX wieku pod wpływem kolonistów europejskich.
slang
Australijczycy mają zwyczaj skracania słów lub wręcz przemianowywania rzeczy, a później jeszcze przekręcania tych nowo powstałych nazw. I tak ich “południe” z afternoon zmienia się na arvo, a chociażby “komar” - mosquito - w mozzie. To właśnie z Australii wywodzi się używane na całym świecie i znane chyba każdemu z nas słówko selfie. Często spotykane jest również wymyślanie pieszczotliwych, zdrobniałych wersji imion przez dodanie im końcówki -ie. Australijski slang charakteryzuje się luźnym, nieformalnym stylem, który dużo mówi o kulturze tego kraju. Australijczycy nie podchodzą do życia i do siebie samych ze śmiertelną powagą, co sprawia, że osobom przyjezdnym czasem niełatwo zrozumieć ich wersję sarkazmu, która polega głównie na niewinnym naśmiewaniu się z innych i żartobliwym przekomarzaniu się między sobą. Australijski slang jest nie tylko bezpretensjonalny, ale również często mocno dosadny. Poniżej przedstawiamy wybrane zwroty, wyrażenia i słowa, które mogą się nam przydać podczas podróży do Australii.

Straya – w ten sposób Australijczycy nazywają swój kraj
Down under – inne określenie dla Australii (rzadziej używane)
Oz - kolejne określenie dla Australii
Aussie – Australijczyk
G’day – dzień dobry
how ya goin? – jak się masz? (jest to zwrot grzecznościowy, po którym spodziewamy się równie krótkiej odpowiedzi)
mate – przyjaciel, znajomy, ziomek (w Australii wszyscy są na “ty”, więc już po kilku minutach rozmowy z nowo poznaną osobą możesz zostać nazwany ziomkiem)
have a good one – uniwersalne określenie, dzięki którym możemy komuś życzyć miłego dnia/wieczoru/pracy/wakacji itd.
no worries – jest ok, nie ma sprawy, będzie dobrze - to tylko kilka z możliwych znaczeń tego bardzo uniwersalnego zwrotu, często używane jest również w odpowiedzi na “dziękuję”
Roo – kangur
yeah nah – nie
nah yeah – tak
Hooroo! – Do widzenia!

a bit dusty – kac
Accadacca – w ten sposób Australijczycy określają zespół AC/DC
ambo – karetka
Ankle Biter – dziecko
arvo – popołudnie
avo – awokado
barbie – grill, barbeque
be there in two shakes of a lamb’s tail – zjawić się gdzieś błyskawicznie
bingle – niegroźny wypadek samochodowy, stłuczka
bloody – bardzo
bloody ripper – naprawdę super
bludger – leń
bottle-O – sklep z alkoholem
brekkie – śniadanie
bugger off – spadaj
bulldust – bzdura (bullshit)
carrying on like a pork chop – zachowywać się jak głupek
chalkie – nauczyciel
chewie – guma do żucia
choc a bloc – pełny, zatłoczony
choccy biccy – herbatnik czekoladowy
Chrissie – Boże Narodzenie
chuck a sickie – wziąć wolne w pracy z powodu choroby
coldie – piwo
cooked – wykończony
coppa – policjant
defo – zdecydowanie
dunny – toaleta
Facey – Facebook
fang us a durry – podziel się papierosem
fella – facet, gość
flaming galah – idiota
flat white – kawa z mlekiem
footy – noga (football)
fortnight – dwa tygodnie/czternaście dni
going off like a frog in a sock – określenie kogoś żywiołowego
good onya – dobra robota
have a captain cook – spójrz, popatrz
he couldn’t swing a cat in there – określenie dla bardzo zatłoczonego miejsca
hols – wakacje
I’m going to a piss up – idę na imprezę
I’m not here to fuck spiders – nie jestem tu po to, by się opieprzać
it’s cactus – określenie na coś zepsutego
it’s pissing down – leje (deszcz)
kiwi – Nowozelandczyk
lappy – laptop
legless – pijany jak bela
Macca’s – McDonald’s
mozzie – komar
ocker – określenie na kogoś nieokrzesanego
old mate – wbrew pozorom nie określa kogoś starego, a zupełnie obcą nam osobą, “ten koleś”
oldies – rodzice
piece of piss – prościzna
rellie – krewny
roadie – piwo “na wynos”
seppo – Amerykanin
servo – stacja paliw
she’ll be right – wszystko będzie dobrze – czy to z osobą (niekoniecznie płci żeńskiej!), czy z sytuacją
sheila – kobieta
smoko – przerwa na papierosa
sunbake – opalać się
sunnies – okulary przeciwsłoneczne
taking the piss – nabijać się z kogoś albo go „wkręcać”
thongs – japonki (klapki)
to have a face like a burnt thong – określenie kogoś brzydkiego, “pasztet”
to have a face like a dropped pie – określenie kogoś brzydkiego, “pasztet”
to have a face like a smashed crab – określenie kogoś brzydkiego, “pasztet”
true blue – ktoś autentyczny i szczery, nawet szczerozłoty (w ten sposób określa się także “prawdziwego Australijczyka”)
tucker – jedzenie
up at sparrow’s fart – wstać bardzo wcześnie, o świcie (dosłownie: po pierwszym pierdnięciu wróbelka)
waffling on – gadać jak katarynka
wanker – określenie dla kogoś pretensjonalnego albo pyszałkowatego
what a pearler – co za piękność (dosłownie: co za perełka)
woop woop – miejsce “pośrodku niczego”, odległe
wowser – abstynent
yakka – praca
Yobbo – wieśniak
you wanna go? – o dziwo nie jest to zaproszenie na spacer, a… do bitki, często używane jest jednak w formie żartu
twórcza foka
lorne bay
brak multikont
Zablokowany