Fauna
zwierzęta Australii
Ewolucja fauny
Gatunki występujące na tym kontynencie, są charakterystyczne dla tej części świata, ponieważ wiele gatunków australijskich nie występuje nigdzie indziej - a zatem podobnie, jak w przypadku roślin są to gatunki endemiczne. Szacuje się, że charakterystyczne tylko dla tego kontynentu jest aż 83% ssaków, 89% gadów, 90% ryb i 93% płazów.
Duży wpływ na faunę miało pojawienie się Aborygenów (około 50 000 lat temu), jak i kolonizatorów od 1788 roku. Pierwsza z tych grup, przybywając z Azji, przyniosła ze sobą psy (dingo), które na drodze zdziczenia swoimi polowaniami zachwiały pierwotną równowagę między żyjącymi tu gatunkami. Jeśli chodzi o kolonizatorów, to wraz z ich pojawieniem rozwijało się rolnictwo, które przyczyniło się do niszczenia pierwotnych środowisk, a w późniejszych konsekwencjach, do wyginięcia wielu gatunków. Dlatego obecnie wiele gatunków zwierząt i roślin w Australii objęte są ścisłą ochroną.
Ssaki
Grupa ta cechuje się dużą różnorodnością, dlatego też dla usystematyzowania tej grupy, dzieli się ją na trzy kategorie; stekowce, torbacze i ssaki łożyskowe.
Torbacze
Australię uważa się za krainę torbaczy, bo to właśnie ta grupa opanowała większość tutejszych środowisk. Zwierzęta te charakteryzują się obecnością torby, w której wychowują młode. Drapieżników tej grupy można podzielić na trzy kategorie; niełazowate (ok. 50 gatunków), kretoworowate (2 gatunki) i mrówkożerowate (1 gatunek). Obecnie największym żyjącym mięsożernym torbaczem jest diabeł tasmański, będący wielkości małego psa. Chociaż gatunek ten potrafi polować, aktualnie żywi się głównie padliną. Diabeł Tasmański aktualnie żyje jedynie w Tasmanii, a zatem nie ma go w Queensland.
Przedstawiciele grupy jamrajowatych nazywane są borsukami workowatymi i stanowią grupę wszystkożerców. Są to małe zwierzątka, charakteryzujące się wydłużonym, zwężającym pyskiem, dużymi pionowymi uszami i długim cienkim ogonem. Niektóre gatunki można spotkać w Queensland.
Dużą grupę torbaczy stanowią te roślinożerne, które podzielić można na dwanaście podgrup, z czego jedną uznaje się za wymarłą. Do tych zwierząt należą:
► Wombaty - występujące w Queensland ssaki, charakteryzujące się nietypowymi odchodami w kształcie sześcianu, którymi znaczą swój teren. Są mocno zbudowane, mają krótkie nogi, osiągają długość nawet do 1,2 m, a masę nawet do 39 kg. Prowadzą nocny tryb życia i dają się łatwo oswajać. Żyją w wykopanych przez siebie norach, których korytarze mogą wynosić nawet 20 metrów. Żywią się głównie trawami i korzeniami.
► Koala - występujące w Queensland ssaki. Długością ciała mogą dorastać nawet do 82 cm, a ich masa może wynosić aż 14,9 kg. W naturalnym środowisku zwierzęta te żyją średnio 20 lat, jednak aktualnie ich populacja maleje, co grozi wyginięciem gatunku. Koale żyją na drzewach i schodzą na ziemię tylko po to, aby przejść na inne drzewo. Zwykle żyją samotnie, bądź w niewielkich grupach stworzonych z samic i jednego samca. Nazywanie koali misiami z punktu widzenia systematyki jest błędem. Żywią się głównie eukaliptusem, ale ich dietę mogą uzupełniać inne gatunki roślin. Średnio koala zjada dziennie od 0,5 do 1 kg liści, wodę pije rzadko, jedynie gdy z powodu suszy jej zawartość w liściach maleje.
► Pałanki, lotopałanki i drzewnicowate porównuje się do oposów. Są to niewielkie ssaki nadrzewne, charakteryzujące się chwytnym ogonem i odstającymi uszami. Żywią się głównie owadami, a także sokiem drew, głównie eukaliptusów i akacji. W przypadku lotopałanek po obu stronach ciała występują szerokie fałdy skórne, które umożliwiają im loty ślizgowe między drzewami. Ogon służy wówczas za ster. Długość ciała wynosi około 11-15 cm, a długość ogona 12-18 cm. Masa to zaledwie 90-130 g. Są to zwierzęta łatwe do oswojenia, jednak w Queensland trzymanie ich w domu nie jest dobrze widziane.
► Kangury - ssaki, które poza obszarami typu alpejskiego, opanowały wszystkie środowiska lądowe Australii. Większość z nich ma długie tylne nogi, zakończone wąskimi stopami i silnie umięśniony ogon, którym wspiera ich ciało podczas chodu. Długość ich ciała może wynosić nawet 2,3 m, a ogona 1,1 m, podczas gdy masa może stanowić nawet 90 kg.
Ssaki łożyskowe
Dużą część tej grupy stanowią nietoperze i gryzonie. Jednym z gatunków nietoperzy, jakie można spotkać w Queensland, jest Dusznik Australijski. Jest on uznawany za jeden z najbardziej drapieżnych przedstawicieli swojej grupy. Długość jego ciała może dosięgać 14 cm, a rozpiętość skrzydeł aż 60 cm. W przeciwieństwie do innych występujących w Australii nietoperzy nie żywi się owocami, a zwierzętami takimi jak myszy, ptaki, gekony, a nawet innymi nietoperzami. Uważa się go za jeden z najładniejszych nietoperzy.
W Australii nie brakuje też zwierząt istniejących na innych kontynentach. Np. lis rudy uznawany jest za największego szkodnika. Do Australii sprowadzono też zwierzęta takie jak np. Daniele, jelenie, sambary, zające, króliki, osły, świnie, kozły i wiele innych.
Stekowce
To grupa zwierząt, z jakimi można spotkać się jedynie w Australii. Stanowią one rząd najbardziej prymitywnych ssaków, które cechują się unikatowym sposobem rozmnażania - mimo że są ssakami, są też jajorodne. Jest to tylko jedna z cech, która upodabnia je do gadów. Za dwa gatunki należące do tej grupy i zamieszkujące Australię, uważa się dziobaka i kolczatkę.
Ptaki
Na terenie Australii żyje ponad 800 gatunków ptaków, a aż 350 z nich występuje tylko na tym kontynencie. Do najbardziej charakterystycznych z nich należą Emu i Kazuary.
► Emu - zamieszkują całą Australię i są nielotami. Obok strusi są największymi żyjącymi na świecie ptakami. Osiągają długości nawet 190 cm, a masę nawet 55 kg. Odżywiają się trawą, nasionami, owocami i owadami. Ich cechą charakterystyczną jest zdolność do osiągania zawrotnych prędkości podczas biegania.
► Kazuary - zamieszkują północno-wschodnią Australię, a także okoliczne wyspy. Długość ich ciała może dosięgać 170 cm, a masa nawet 58 kg. Samice są większe i jaśniej ubarwione. Żywią się roślinami i małymi zwierzętami. Bardzo aktywnie bronią swojego terytorium, nawet przed ludźmi i groźnymi drapieżnikami. Charakteryzuje je narośl na głowie, której znaczenie nie jest jeszcze w pełni znane.
Gady
W Australii występują przedstawiciele aż trzech rzędów tych gadów, a są to żółwie, krokodyle i łuskonośne, w których poczet wchodzą zarówno jaszczurki, jak i węże.
► Żółwie - w Australii występuje aż 8 gatunków żółwi morskich, są to; żółw natator, żółw zielony, żółw szylkretowy, żółw oliwkowy, żółw karetta i żółw skórzasty. Wszystkie z nich są pod ochroną. Dodatkowo w wodach słodkich żyje jeszcze 29 gatunków żółwi. Co ciekawe, tylko w Australii i na Antarktydzie nie występuje żaden żółw lądowy.
► Krokodyle - w Australii występują dwa gatunki krokodyli właściwych, a są to krokodyle różańcowe i australijskie. Pierwszy z nich jest największym żyjącym gatunkiem krokodyla, a przy tym największym żyjącym gadem. Może przebywać zarówno w wodach słodkich, jak i słonych, dlatego można go spotkać przy ujściach rzek do morza i przymorskich bagnach. Osiąga długość nawet 6 m, a masę do 1300 kg. Jest to gatunek stanowiący realne zagrożenie życia dla człowieka, którego atakuje za każdym razem, gdy ma ku temu sposobność. W porze suchym można go nawet spotkać na pełnym morzu. Jeśli zaś chodzi o krokodyle australijskie, to wybierają one słodkie wody północnej Australii i nie są uważane za niebezpieczne dla człowieka.
► Jaszczurki i węże - na całym świecie, najliczniejszą grupę gatunków jaszczurek można spotkać właśnie w Australii. Występują tu licznie gekony, płatonogi, agamy, warany i scynki. Największą występującą tu jaszczurką jest Waran olbrzymi, który może osiągać nawet 2 m długości.
Jeśli chodzi o węże, Australia jest jedynym kontynentem, na którym tych jadowitych jest więcej, niż niejadowitych. Największym jadowitym wężem zamieszkującym północno-wschodnią część kraju (a zatem też Queensland) jest tajpan australijski, dorastający do ponad 3 metrów długości. Za właściciela najbardziej toksycznego jadu uznaje się natomiast tajpana pustynnego, który zamieszkuje mniej zaludnione tereny Australii.
Płazy
W Australii płazy reprezentują tylko te bezogonowe. Na kontynencie występują cztery rodziny żab i jeden gatunek ropuch. Ropuchę agę wprowadzono jako broń biologiczną przeciwko szkodnikom uprawy trzciny cukrowej, jednak szkodniki te okazały się być poza zasięgiem jej polowań. Do jednych z częściej występujących płazów należą przede wszystkim:
- ► Ropucha aga,
► Żaba bagienna wschodnia,
► Rzekotka australijska.
Pajęczaki
Australia niezmiennie kojarzona jest z występowaniem niezliczonej ilości stworzonek, które nawiedzają nas w sennych koszmarach. Zdecydowanie na pierwszy plan wysuwają się tutaj pająki, które występują na całym kontynencie i w przeciwieństwie do naszych europejskich gatunków, charakteryzują się posiadaniem jadu, który może zagrażać zdrowiu i życiu człowieka. Oto kilka najbardziej niebezpiecznych pająków:
► Czarna wdowa - zamieszkuje przeróżne szczeliny i zakamarki (dlatego warto dokładnie sprawdzać gdzie siadamy i za co łapiemy). Nawet 2 tysiące osób zostaje ukąszonych przez tego niewielkiego pajączka. Zamieszkuje teren całej Australii.
► Atraks - posiada najbardziej jadowity jad ze wszystkich pająków, które zamieszkują kontynent. W przeciwieństwie do innych gatunków, nie boi się ludzi i bywa agresywny, w szczególności samce, które posiadają jad sześć razy silniejszy od samic. Całe szczęście nie zawsze dawka jadu, którą wstrzykują jest na tyle duża, by wymagała chociażby podania surowicy, nie mniej jednak żadnego ukąszenia przez tego pająka nie należy bagatelizować. Występuje na południowo-wschodnim wybrzeżu i okolicach Sydney. Nie spotkamy go w okolicach Lorne Bay.
► Huntsman spider - jest jednym z największych pająków na świecie i zamieszkuje teren całej Australii. Jego jad nie jest niebezpieczny, ale wygląd wywołuje u wielu ludzie wielki strach. Swoją budową przypominają trochę olbrzymie kraby i zamieszkują wszystkie tereny, a w tym także ludzkie siedliska. Wielu Australijczyków uważa je za pożyteczne stworzenia, które chronią domostwa przed inwazją innych, bardziej niebezpiecznych stworzeń.
Do rodziny pajęczaków zaliczamy także
skorpiony, które występują w Australii. Dzielą się na wiele gatunków, ale w przypadku każdego istnieje jedna zasada: im mniejsze szczypce, tym bardziej niebezpieczny jad.