Egzekwowanie prawa w Australii jest jednym z trzech głównych elementów systemu wymiaru sprawiedliwości, zaraz obok sądów i tzw. corrections, czyli oddziału zajmującego się aresztem, nadzorem i rehabilitacją przestępców kryminalnych. Funkcjonariusze organów ścigania są zatrudniani na trzech szczeblach władzy – federalnym, stanowym/terytorialnym i lokalnym.
federalny
Głównym federalnym organem ścigania jest AFP (
Australian Federal Police), mająca szerokie uprawnienia do egzekwowania australijskiego prawa karnego i ochrony interesów narodowych. AFP jest niezależną agencją Departamentu Spraw Wewnętrznych, odpowiedzialną przed ministrem spraw wewnętrznych i przed parlamentem Australii. Odpowiada za prowadzenie dochodzeń w sprawie przestępstw federalnych (zbrodni przeciwko Wspólnocie Narodów) i ma jurysdykcję federalną w całym kraju. Świadczy usługi w zakresie ochrony mienia rządu federalnego oraz jego personelu i dygnitarzy, a także głównych lotnisk, budynków, zagranicznych ambasad, dyplomatów oraz zapewnia usługi śledcze na terytoriach zewnętrznych, Australijskim Terytorium Stołecznym i Jervis Bay Territory. Granice między policją stanową a federalną są dość elastyczne - te często współpracują ze sobą lub przekazują sprawy w zależności od okoliczności. AFP wysyła również oficerów łącznikowych do zagranicznych placówek w celu poprawy stosunków między różnymi siłami policyjnymi, a także do wypełnienia ich szeregów, by pomóc w rozwoju zagranicznych służb specjalnych i operacji pokojowych w miejscach takich jak Cypr i Wyspy Salomona z misją RAMSI.
Członkowie AFP nie wykonują obowiązków policjanta w ramach prawa zwyczajowego. W konsekwencji są oni identyfikowani przez każdy stan jako
agenci federalni; to znaczy członek organu ścigania, a nie służby policyjnej.
The Australian Federal Police College położony w Barton, w stolicy Australii, jest
ośrodkiem szkoleniowym dla agentów AFP. Długość procesu rekrutacji może się różnić w zależności od preferowanego typu stanowiska. Niektórzy wnioskodawcy mogą zakończyć wszystkie procesy w ciągu sześciu miesięcy; innym może zająć to nawet ponad 12 miesięcy.
Każdy członek AFP posiada stopień (opisany poniżej), z odpowiednim tytułem i przyjętą rolą.
- ► Posterunkowy / posterunkowy pierwszej klasy / starszy posterunkowy / wiodący starszy posterunkowy to członkowie zespołu.
► Sierżant pełni funkcję lidera zespołu.
► Inspektor piastuje rolę oficera odpowiedzialnego.
► Nadinspektor jest koordynatorem.
► Dowódca pełni obowiązki menedżera agencji.
► Zastępca komisarza wspomaga komisarza w kierowaniu biurem.
► Komisarz jest głową agencji.
Posterunkowy pierwszej klasy to odzwierciedlenie czterech lat służby. Starszy posterunkowy to minimum sześcioletnia służba. Wiodący starszy posterunkowy to co najmniej 12-15 lat pracy. Stamtąd awans na sierżanta itd. odbywa się na podstawie aplikacji/zasług i tak dalej.
W stosownych przypadkach wykwalifikowani członkowie AFP są również uprawnieni do używania tytułu detektywa.
Jedna z siedzib AFP mieści się w Cairns, a więc agenci federalni z okolic
Lorne Bay nie muszą przeprowadzać się na drugi koniec stanu Queensland.
Istnieje również szereg innych agencji, które mają uprawnienia ograniczone do określonych obszarów, takich jak
bezpieczeństwo narodowe (ASIO),
cła i imigracja (ABF) oraz
przestępczość białych kołnierzyków (ATO, ACCC, ASIC). Każdy oddział Australijskich Sił Obronnych (ADF) ma własną policję wojskową, chociaż istnieje również nadrzędna Służba Śledcza ADF dla bardziej złożonych dochodzeń.
Australijskie siły graniczne Border są odpowiedzialne za ochronę przed transgraniczną przestępczością i nielegalną imigracją, która zagraża obywatelom Australii. W przeciwieństwie do agentów AFP, funkcjonariusze sił granicznych nie mają pełnych uprawnień policji federalnej i mogą dokonywać aresztowań i zatrzymań tylko w jurysdykcjach lotnisk lub w przypadku ewidentnego łamania prawa stanowego lub federalnego, aż do czasu przekazania przestępcy w ręce organów z odpowiednimi kompetencjami. Są upoważnieni do noszenia broni palnej wyłącznie za zgodą przełożonego, jednak w praktyce broń palną noszą tylko oficerowie morscy wyspecjalizowani w walce z terroryzmem i śledczy.
STANOWY
Każdy stan australijski uchwala swoje własne prawa, a więc ogólne obowiązki organów ścigania leżą w gestii policji stanowej, która z kolei jest odpowiedzialna przed ministrem rządu (zazwyczaj ministrem policji). Siły te wykonują większość generalnych działań policyjnych w całym stanie. Obejmują one ogólne prawo i porządek, kryminalistykę, policję drogową, Major Crimes, oddziały antyterrorystyczne, policję wodną, poszukiwanie i ratownictwo oraz w niektórych stanach policję tranzytową.
Policja stanowa pełni również pewne funkcje w imieniu rządu australijskiego, takie jak egzekwowanie różnych ustaw i przepisów Wspólnoty Narodów we współpracy z Australijską Policją Federalną i innymi funkcjonariuszami Wspólnoty Narodów.
SZERYF
W ostatnich latach stany i terytoria Australii zwróciły szeryfom odpowiedzialność za odzyskanie nałożonych przez sąd grzywien. W praktyce policja często pełni więc funkcję szeryfa i komornika na wiejskich i mniej zaludnionych obszarach.
Rola szeryfa nie jest ani statyczna, ani identyczna w każdym australijskim stanie. W przeszłości do jego obowiązków należało: wykonywanie wyroków sądowych, pełnienie funkcji koronera, transport więźniów, zarządzanie więzieniami oraz wykonywanie egzekucji (poprzez zatrudnienie anonimowego kata). Obecnie żaden stan australijski nie przewiduje kary śmierci. Aktualnie to Departament rządowy (zwykle nazywany Departamentem Więziennictwa) zarządza systemem więziennictwa, a biuro koronera zajmuje się sprawami koronacyjnymi. Szeryf jest natomiast w dużej mierze odpowiedzialny za egzekwowanie nakazów cywilnych i kar sądowych (poprzez zajmowanie i sprzedaż majątku dłużników), zapewnianie zabezpieczenia sądowego, wykonywanie nakazów aresztowania, eksmisje, aresztowanie nieletnich i prowadzenie systemu ławy przysięgłych. Niektórzy szeryfowie stanowi mogą również nakładać szeroki zakres sankcji, od zawieszenia praw jazdy i rejestracji samochodów, poprzez organizowanie zleceń prac społecznych, a w ostateczności mogą dokonywać aresztowań.
POLICJA W QUEENSLAND
QPS (Queensland Police Service) jest głównym organem ścigania odpowiedzialnym za stan Queensland, w którym istnieje pięć regionów policyjnych, osiem komend głównych (każda pod dowództwem zastępców komisarza) i 335 posterunków. Podział ten prezentuje się następująco:
OPERACJE REGIONALNE:
- ► Region północny
► Region centralny
► Region Brisbane
► Region południowy
► Region południowo-wschodni
OPERACJE SPECJALISTYCZNE:
- ► Komenda Kontaktu Społeczności
► Komenda wywiadu
► Komenda zwalczania terroryzmu
► Komenda Major Events
► Komenda wsparcia operacyjnego
► Komenda państwowego dowództwa ds. zbrodni
► Komenda policji drogowej
► Grupa Igrzysk Wspólnoty Narodów
QPS ma dwie klasy umundurowanego personelu: funkcjonariusze policji („zaprzysiężeni” i „niezaprzysiężeni”) oraz członkowie personelu (urzędnicy publiczni lub cywilni: oficerowie łącznikowi policji, oficer stróżowy - watchhouse officer, a także muzycy grający na bębnach). Funkcjonariusze muszą odbyć co najmniej trzy lata pełnienia ogólnych obowiązków, zanim dopuści się ich do służby w specjalistycznych obszarach.
Rangi policji Queensland prezentują się następująco:
Członkowie personelu
► Torres Strait Island Police Support Officer - zespół wspomagający służby policyjne na wyspie Torresa. Noszą zielono-biało-niebieski epolet z wyhaftowanym napisem „Torres Strait Island Police Support Officer” i stopniem.
► Oficerowie łącznikowi policji (PLO) - ich praca polega na nadzorowaniu i wspomaganiu w komunikacji dwóch odmiennych organizacji; pełnią funkcję oficjalnego pośrednika dla wyższych urzędników obu organizacji. Noszą żółty lub niebiesko-zielony (Torres Strait) epolet z wyhaftowanym napisem „Police Liaison Officer”.
► Rekruci - rekruci policyjni, noszą jasnoniebieski epolet.
Szeregi konstabla
► Posterunkowy / policjant - najniższy stopień w policji, osoba zajmująca się prawem karnym, cywilnym i drogowym. Ich naramiennik jest niebieski.
► Starszy posterunkowy - stopień umożliwiający planowanie, organizację i koordynację działań konkretnego obszaru geograficznego lub funkcjonalnego obszaru ogólnej lub specjalistycznej pracy policji. Jego uniform zawiera dwa haftowane szewrony.
Szeregi sierżanta
► Sierżant - jest pierwszym stopniem nadzorczym w policji i pełni ważną rolę w zapewnianiu skutecznego, codziennego nadzoru oraz wsparcia funkcjonariuszy i personelu. Sierżant jest odpowiedzialny za rozwój kompetencji w swoim zespole przy jednoczesnym przestrzeganiu standardów organizacyjnych. Rola ta upoważnia do koordynowania, monitorowania i reagowania na działania policji w razie potrzeby, zapewniania publicznego bezpieczeństwa i budowania jego zaufania. Osoba zajmująca to stanowisko może również pełnić funkcję specjalisty operacyjnego, wymagającą specjalistycznej wiedzy i umiejętności technicznych. Ma trzy haftowane szewrony.
► Starszy sierżant - jest zwierzchnikiem sierżanta, nadzorującym jego działania, głównie w początkowym stadium obejmowania przez niego stanowiska. Ma wyszywaną koronę z laurami.
Wyższe stopnie
► Inspektor - zajmuje trzeci szczebel w hierarchii, pełniąc funkcję środkowego kierownika. Przyjmuje bardziej strategiczną perspektywę w sprawach dotyczących policji operacyjnej. Zarządza sierżantami, konstablami i członkami personelu. Może być starszym oficerem operacyjnym lub kierować przydzielonymi specjalistycznymi funkcjami policyjnymi. Inspektor planuje, zarządza i monitoruje operacyjną działalność policyjną. Skutecznie i wydajnie kieruje rozmieszczeniem zasobów, zajmuje się ograniczaniem ryzyka w celu zapewnienia bezpieczeństwa i dobrego samopoczucia funkcjonariuszy, personelu i społeczeństwa. Ma trzy gwiazdki na naramienniku.
► Nadinspektor - ranga ta jest jedną z wyższych szczebli kierowniczych. Nadinspektorzy nadzorują duże i złożone działy i zasoby policyjne, często ponosząc odpowiedzialność za określoną politykę lub obszar policji. Przeważnie pełnią też funkcję wyższego szczebla decyzyjnego podczas poważnych incydentów operacyjnych. Naramiennik składa się z korony i gwiazdki.
► Główny nadinspektor - jest ostatnią rangą dzielącą od komisarza. Nadzoruje liczne i złożone działy i zasoby sił zbrojnych (takie jak Podstawowa Jednostka Dowodzenia, czyli BCU). Odgrywa główną rolę podczas tzw. major incidents, czyli poważnych incydentów, a także w ramach współpracy, sojuszy strategicznych i partnerstw, ponosząc odpowiedzialność za wszystkie działania na swoim obszarze, często działając jako część zespołu komisarza. Ponosi również odpowiedzialność za kierownictwo strategiczne i/lub polityczne w jednym lub kilku obszarach działań policyjnych w siłach zbrojnych lub organizacji. Naramiennik posiada jedną koronę i dwie gwiazdki.
► Zastępca komisarza - wspiera komendanta policji w kierowaniu siłami zbrojnymi. Ponosi bezpośrednią odpowiedzialność operacyjną za odpowiedź policjantów na zbrodnie i przestępstwa. Do jego obowiązków należy wdrożenie i realizacja Force Delivery Plan oraz codzienne prowadzenie jednostki zgodnie z ustaloną wizją, aby zapewnić profesjonalną, skuteczną i wydajną służbę policyjną. Zastępca komisarza przyczynia się do rozwoju policji stanowej w określonym obszarze i może być odpowiedzialny za operacje krajowe lub ustalanie warunków. Jego naramiennik składa się z jednej gwiazdki i skrzyżowanych sztabów z wawrzynami.
► Komisarz - ponosi pełną odpowiedzialność za kierowanie agencją QPS, kreowanie wizji budującej zaufanie publiczne oraz umożliwia świadczenie profesjonalnych i skutecznych usług policyjnych. Odpowiada za rozwój policji stanowej i może dowodzić stanowymi operacjami policyjnymi. Do jego obowiązków należy także wypełnianie wszystkich ustawowych i prawnych obowiązków biura komisarza oraz przestrzeganie wszelkich istniejących schematów zarządzania lub zgód, które określają zasady dotyczące zarządzania siłami. Komisarz reprezentuje QPS na lokalnych, stanowych, krajowych i międzynarodowych wydarzeniach, forach i uroczystościach. Posiada jedną koronę i skrzyżowane sztaby z wawrzynami na naramienniku.
Główna siedziba QPS znajduje się przy 200 Roma Street w Brisbane. Dyrektorem agencji, czyli komisarzem, jest Katarina Carroll.
DETEKTYWI
Aby dołączyć do grona detektywów w policji stanowej, należy wstąpić do jednego z wydziałów, nabrać doświadczenia przepracowując w nim kilka lat (co najmniej trzy) i zgłosić się do sierżanta z odpowiednią aplikacją, uzyskując następnie licencję “prywatnego agenta dochodzeniowego”. Uzyskanie tytułu detektywa nie wygląda jednak tak kolorowo, jak przedstawiane jest to na filmach - tytuł nie gwarantuje podwyżki, a jedynie upoważnia do zajmowania się takimi sprawami, jak oszustwa, poważne napaści, gwałty, napady z bronią w ręku, podpalenia i morderstwa. Na ich barki nie spada wyłącznie jedna sprawa, do której przydzielony zostaje zespół funkcjonariuszy i innych detektywów, a kilkadziesiąt jednoczesnych dochodzeń leżących wyłącznie w ich kompetencji. Muszą więc przepytywać ofiarę i świadków, prowadzić śledztwa na własną rękę i zajmować się dokumentowaniem każdego kroku. Jedna sprawa może ciągnąć się nawet dwa lata. Nawet po wskazaniu winnego trzeba namęczyć się ze zbieraniem silnych dowodów - przeszukiwaniem CCTV, rejestru, odnalezieniem naocznych świadków i uzyskaniem dodatkowych zeznań, by ostatecznie doprowadzić do wyroku skazującego. Nawet podczas rozpraw sądowych niekiedy trzeba brać w nich udział, dostarczając potrzebne materiały i spisując nowe zeznania wyznaczonych przez prokuratora świadków. Większość detektywów bierze nadgodziny, aby zmieścić się w terminie wyznaczonym na zakończenie śledztwa, więc 50-70 przepracowanych godzin tygodniowo jest dla nich dość powszechne.
WOLONTARIUSZE
Wolontariusze w policji (ViPs) pracują wspólnie z funkcjonariuszami nad bezpieczeństwem społeczeństwa i minimalizowaniem przestępczości. Ich obowiązki mogą obejmować udzielanie wsparcia i pomocy ofiarom przestępstw, przeprowadzanie ocen bezpieczeństwa prywatnych posiadłości, pomoc w obsłudze klienta, pomoc w szkolnych projektach zapobiegania przestępczości. Aby zostać wolontariuszem trzeba mieć ukończone 18 lat i przejść roczne szkolenie.
EKWIPUNEK
Standardowym wyposażeniem wydawanym i noszonym na pasie służbowym lub kamizelce nośnej przez umundurowanego policjanta są: pistolet Glock 22 kaliber 40, trzy magazynki plus 90 sztuk amunicji, pałka teleskopowa, kajdanki, dwukierunkowe radio, spray OC (oleożywica capsicum), paralizator strzelający na odległość, kamera doczepiona do munduru, Apple iPad i iPhone w celu uzyskania dostępu do operacyjnego komputera QPRIME o nazwie „QLiTE”, latarka, lekkie rękawice medyczne i urządzenia do nagrywania głosu oraz kamizelka nośna.
Funkcjonariusze mający odpowiednie kwalifikacje, jeśli to konieczne, mogą uzyskać dostęp do karabinu serwisowego Remington Patrolman R4.
WYNAGRODZENIE
Rekruci otrzymują $1657.95 za dwa tygodnie, co stanowi 70% wynagrodzenia świeżo upieczonych policjantów (First Year Constable). Ci bowiem otrzymują 74 768$ rocznie, co obejmuje 61 792$ + 21% OSA (Operational Shift Allowance), czyli dodatek na zmianę operacyjną wypłacaną funkcjonariuszom sumiennie uczostniczącym w dwu- lub trzyzmianowym dyżurze w ciągu tygodnia. Starsi posterunkowi zarabiają do 94 383$ rocznie. Korzyściami płynącymi z pracy w policji są:
- ► sześciotygodniowy urlop wypoczynkowy rocznie
► 13 tygodni urlopu służbowego po przepracowaniu dziesięciu lat
► pracowanie 38 godzin tygodniowo, co daje aż 9 dni wolnych miesięcznie
► płatne nadgodziny za pracę poza godzinami grafiku
► 114 godzin zwolnienia lekarskiego rocznie (z możliwym dodatkowym zwolnieniem chorobowym)
► płatny urlop rodzicielski
► urlop z nagłych powodów, w przypadku żałoby, szkoleń, sportowych i naukowych zobowiązań
► bezpłatne mundury
► dostęp do szerokiej gamy pakietów szkoleniowych
► dodatkowe korzyści, takie jak większe wynagrodzenie dla funkcjonariuszy pracujących na odległych terenach
► zapewnienie członkostwa w programie emerytalnym QSuper z 18% składkami emerytalnymi pracodawcy i 6% składkami pracowniczymi